هر وقت تو خودم بودم مادربزرگم می گفت :
مگه کشتیات غرق شدند؟؟ امروز باید بگم : آره مادر بزرگ کشتیم غرق شده
دریا خانه ات بود ، دلت دریایی
نامت دریا دل
دریا تو را باخود برد و من با آتشی که به جانم افتاده
شعله شعله می سوزم ، خاکستر می شوم و با بغضی از اندوهِ ابرها
چون قاصدکی سیاه پرسه می زنم ...
***********
ایران باز هم عزادار شد ....
کمدی درام آن سوی آینه ، حقیقت مسلم درصد بالایی از زندگی زوج هاست .
یکنواختی و به تکرار افتادنِ رابطه هایی که احتمالا" یک روز در آن هیجان و عشق بصورت نسبی وجود داشته و اکنون موریانه ی بی رحمِ روزمرگی آن را متزلزل کرده .
ولی نکته ی قابل تامل اینجاست که گاهی مدت ها در همین شرایط زندگی میکنیم بدون اینکه بدونیم چه اتفاقی افتاده و ناگهان با تغییر شرایط عاطفی دوستی در حوالی زندگیمان ، پی به جذابیت های رابطه ی جدید و مقایسه ی آن با زندگی تکراری خودمان می بریم ..
همه ی گفتگوهای ذهنی دنیل (علی سرابی) که مرد تحصیل کرده و موجهی به نظر میرسید در خصوص : اگر با اِما (مارال بنی آدم) یا یک دختر جوانِ زیبا وارد رابطه شوم چه و چه شوووود ، واقعیت هایی هستند که در دنیای بدون مرز خیال و ذهن همه ی ما اتفاق می افته . هرزه و سر به زیر ، زن یا مرد هم نداره .
اما آنچه این کشمکش ها رو سرانجام میده انتخاب بین اخلاق و هوسه . واکنش و درواقع پذیرش موضوع از طرف ایزابل(ریما رامین فر) موضوعی دیگر است .
اینکه یک زن با تحصیلات عالی و موقعیت مناسب از نظر اجتماعی ترجیح می دهد همسرش پریدن های گاه به گاااهی داشته باشه اما نهایتا" همسر او باقی بمانه و این پریدن ها رو خیانت تلقی نکنه و حتی در دیالوگ " با بوربوری سفر رفتن " که پاتریک (پژمان جمشیدی) دنیل را لو داد ، به روی خودش نیاورد و هیچ واکنشی نشان ندهد و در نهایت با لبخندی از سر رضایت و دیالوگ " اصلا" سخت نبود"شوهرش را با ترفند و زیرکی زنانه به سوی خود روانه کرد و در آن سوی دیوارها شبی متفاوت با کامجویی برایش فراهم کرد و صحنه را ترک نمود
با وجودی که من بعنوان یک زن ، همچین تفکری رو نمی پسندم و معتقدم اگر قراره وفاداری کامل باشه یا پریدن های گه گاهی ، هر دو جنس (هم زن و هم مرد) حق یکسان دارند (اشاره به دیالوگ پاتریک :" یه مرد گاهی به پریدن نیاز داره") اما میدونم جمعیت نسبتا" زیادی از زنان در همه جای دنیا و با موقعیت ها و شرایط متفاوت از این نوع تفکر برخوردارند و از شیطنت های خائنانه ی همسرشون با الگوی " بالاخره که شوهر خودم میمونه " عبور می کنند .
خوووب حرفی نیست این هم آن سوی آینه ست که بازیگران به زیبایی از پس اجرای آن برآمدند و نمایشی در خور تحسین و جذاب برای مخاطب فراهم آوردند .
اصلا" مگه میشه علی سرابی درکاری باشه که اون کار به شدددت عااالی نباشه؟؟
نسرین جون چقددددر یاد تو و فرنگیس کردم .
کار کردن روی نفتکش غول پیکر خیلی کار عذاب آور و خسته کننده اییه ، روی اون شناور همسر افسر دوم هم بوده و اینکه یه خانم به همچین سفر دریایی بره یعنی آخر عااشقی و همراهی عشقش .
چه حااالی دارن خانواده های وابسته ی عزیزان دریانورد ..
من میدونم زنده بودنشون چیزی شبیه معجزه ست ، ولی نمیخوای معجزه ت رو نشون بدی خدااا؟؟
میدونم برای مردمی که نزدیک چهل ساله جایی زندگی میکنند که با آرزوی مرگ بر ... برای کل دنیا ، دور از انتظار نیست که زلزله ، سیل ، آتش سوزی و سقوط هواپیما و تصادف قطار و کشتی و خیلی چیزای دیگه پیش بیاد ، ولی خدایا تو تمومش کن این بازی تلخ رو .
اگر معجزه ت رو برای روز مبادا کنار گذاشتی ، امروز همون روز مباداست
از اواسط تابستون ، پام به کار جدیدی که اساس و پایه ش خانوادگیه باز شد . بماند که چقدر شیرینی و استرس داره و چقدر وقت محدود زندگی من و مهردخت رو محدود تر کرده ، شاید یه روزی درموردش نوشتم .
من با وجود علاقه ای که همیشه درخودم میدیدم ، اصلا جرات شروع کار رو نداشتم هم بلحاظ سرمایه هم وقت و انرژی که باید می گذاشتم .
اما همین که یه برادر سمج و ریسک پذیر بنام بردیا داشته باشی همه ی دلایلی که پیش خودت داری و فکر میکنی که جوابت منفیه رو باطل میکنه .تنها چیزی هم که باعث شد مهرداد (برادر کوچیکم) وارد کار نشه این بود که دیگه تصمیم مهاجرتشون به کانادا قطعی شده و بهار سال آینده عازم هستند .
خلاصه به خودمون اومدیم و دیدیم چند ماهه مشغول شدیم .
شرکاء من و بردیاو مینا و پسر عمو جان (که چند سال پیش ، شرح نبوغ و سخت کوشیش رو داده بودم و اینکه از جمله دانشمندای هسته ای ایران محسوب میشه ) و احسان و عرفان که برادر هستند و حدود پونزده ساله که بردیا و احسان با هم شرکت ساختمونی دارند .
تو این کار هرکدوممون مسئولیت مشخصی داریم . پسرعمو حمید ، کلا ایده و تحقیق و اجرا ی کار رو از ابتدا و یکسال قبل خودش زده ، بعد به ما پیشنهاد داد که بعنوان شریک وارد بشیم .
بردیا مدیر مجموعه و مسئول خرید و حل و فصل موارد قانونیه . عرفان چون تخصص و حرفه ی اولش حسابداریه ، مدیر مالی و مسئول حقوق و دستمزده .
احسان مدیر تبلیغات مجموعه و با عرفان ناظر و مدیر داخلی شعبه ی غرب تهران بصورت یک روز درمیون و بعد از ظهر ها من و مینا ناظر و مدیر داخلی شعبه ی شمال تهران بصورت یک روز درمیون و بعد از ظهر ها .
اما ورود به این کار یعنی مواجه شدن با آدم های جدید در قالب کارگر و مشتری که هر کدوم داستان خودش رو داره و منظور اصلی من از نوشتن این پسته .
تو این مدت با دوتا خانم جوان آشنا شدم . زهرا و مهناز هرکدوم یکماه پیشمون بودند .
از همون ابتدای تاسیس شعبه ی شمال تهران ، مهناز بعنوان صندوقدار اینجا بوده و مدتی قبل از ورود ما تصمیم می گیره کارنکنه .
تا دوماه پیش که بردیا گفت مجددا" برای بازگشت به کار مراجعه کرده . ما هم استقبال کردیم چون کارگرها از روابط عمومی و درستکاریش برامون تعریف کرده بودند.
خلاصه مهناز از اول آذر اومد پیشمون . دختر خوش چهره و خوش اخلاقی که خیلی زود مهرش به دلم نشست . این بعد از ظهر با هم بودن ها به هم نزدیکمون کرد.
اولین بار وقتی با مهردخت یکی از اون مکالمات تلفنی عاشقانه رو داشتم بهم لبخند زد ، بهش گفتم : من و مهردخت به واسطه ی نوع زندگیمون خیلی به هم وابسته ایم .
گفت: من و مامانمم همینطور بودیم . بهش گفتم : پس ازدواج و جدا شدن از مامان برات خیلی سخت بودیا نه برعکس تو و همسرت به زندگی مامان اضافه شدید؟
گفت : نه ، متاسفانه قبل از اینکه من ازدواج کنم ، مادرم ازدواج کرده بود و من مجبور شدم از خونه ش بیرون بیام .
خیلی جا خوردم و دلم فشرده شد . یکمی براش از ازدواجم با نفس و اینکه چقدر آرامش و امنیت مهردخت برامون مهم بوده و همه ی این سالها مواظب بودم که مهردخت فکر نکنه باید من یا امکانات دیگه ی زندگیش رو با نفس تقسیم کنه تعریف کردم .
درمورد زندگی مشترک من و آرمین و اینکه چرا جدا شدیم سوال داشت ، بهش آدرس وبلاگ زندگی مشترک از ابتدا تا جدایی رو دادم که بخونه .
برام گفت : در آستانه ی جدایی از همسرشه . خیلی متاسف شدم .
گفتم به همه ی جوانب فکر کردی؟ گفت بله . مدت زیادیه که کار به انتها رسیده و همسرم بابت ادامه ی زندگی و اینکه بتونم بهش فرصت دوباره ای بدم ، حق طلاق داده ولی می بینم فایده نداره و هیچ تغییری تو شرایط و اشتباهات گذشته ش نداده .
اینطوری دارم عمرم رو تلف میکنم . تقریبا" ده سالی بود که با همسرش آشنا شده بود و ازدواج کرده بودند .
فکر میکنم یه پنجشنبه این صحبت ها رو کردیم و وقتی یکشنبه دوباره دیدمش گفت که جدا شده .
مهناز میگفت وبلاگ رو خونده و خیلی جاها فکر میکرده که زندگیمون چقدر به هم شبیه بوده ..
بهم گفت : من ازدواج شتابزده و بی مطالعه ای داشتم چون شرایط زندگی خانوادگیم خیلی نابسامان بود ولی شما چرا اونطوری ازدواج کردی؟
گفتم : چی بگم ؟؟ نمیدونم واقعا "
برام تعریف کرد که مادرش شاغل بوده و درضمن عشق خدمت بصورت افراطی نسبت به دیگران داشته ، طوری که بعد از ساعت کار بصورت مجانی برای مردم نیازمند خیاطی یا آشپزی میکرده تقریبا" همه ی زندگیش رو وقف دیگران می کرده .
تا اینکه با همسر جدیدش آشنا میشه و اون مرد علاوه بر اینکه ازش میخواد مهناز رو که تنها دخترش بوده از زندگیش بیرون کنه از تمام کارهای خیریه ای که می کرده جلوگیری میکنه .
درواقع زن رئوفی که بصورت افراطی به همه محبت می کرده ناگهان تبدیل به کسی میشه که همه رو از خودش میرنجونه و حتی بچه ش که دختر نوجوونی بوده از خونه بیرون می کنه .
مهناز می گفت : مادربزرگم زن مهربون و زحمت کشی بود که مبتلا به سرطان شد و با رنج فراوون از دنیا رفت ..
چند بار برای مادرم پیغام فرستاد که من چشم به راه دیدنت هستم . مادرم نیومد بعد از کلی خواهش و التماس از طرف خاله هام اومد تو چهارچوب در خونه ی مادر بزرگم ایستاد و گفت : از این جلو تر نمیام شاید بیماریش به من هم سرایت کنه !!!!
با وجودی که خودش پرستار بود ولی قبول نکرد که سرطان واگیر نداره و بیاد مادر درحال مرگش رو از نزدیک ببینه!!!
کلا" از نظر روانی تبدیل به کسی شد که دیگه نمی شناختیمش .
بهش گفتم : نمیتونی رو پدرت حساب کنی؟؟
خنیدید و گفت : اصلاااا" .. پدرم شرایط خاصی داره .
گفتم : نکنه اونم ازدواج کرده ؟
گفت: نه .
چند تا عکس از گوشیش بهم نشون داد.
از دیدن عکس ها جا خوردم . اختلال احتکار !!!
به مهناز گفتم : ای واای اصلا مادرت چطور با چنین شخصی ازدواج کرده؟ نمیدونسته ؟
مهناز گفت: چرا اتفاقا" می دونسته و تصمیمش این بوده که بهش کمک کنه و از این فلاکت نجاتش بده . پدر من چهل ساله و تنها بوده که مادرم باهاش ازدواج می کنه .
چند تا عکس از نوزادیم دارن که منو وسط یکعالمه آشغال رو یه چمدون کهنه گذاشتن. ولی به مرور مادرم از رفتارهای پدرم خسته میشه و یه روز ازش طلاق گرفت و از خونه بیرونش کرد .
گفتم الان با این شرایط کجا زندگی میکنه ؟
گفت : تمام این سال ها با مادرش زندگی می کرد و اون مواظبش بود ، اونم تقریبا" یکسال پیش فوت کرد . الان خواهر و برادرها انحصار وراثت کردن و بهش اولتیماتوم دادن که همین روزا از خونه بیرونش می کنند . واقعا" نمیدونم سرنوشتش چی میشه
گفتم : هیچوقت به فکر درمانش بودی؟ از طریق بهزیستی یا جای دیگه؟
گفت : اره .. خیلی بهش گفتم ولی بهم میگه من دیگه هفتاد سالمه ، توروخدا رهام کن تا عمرم تموم شه .. من خیلی سختمه نمیتونم تغییر کنم .
یه روزی من از مادرم و مادر پدرم شاکی بودم که چرا از اول بهش توجه کردن و با حمایتاشون باعث شدن به این وضع بیفته ، الان خودم بدتر شدم .. با همین درآمد ناچیزم به پدرمم کمک میکنم تا گذران زندگی کنه
مغزم درد می کرد .. تصور بچه هایی اینچنین دسته ی گل ، با اینهمه مشکل تو خانواده هایی با این شرایط ، وضعیت معیشتی تاسف بار خیلی دردناکه .
مگه این دختر زیبا ی دلنشین چه گناهی کرده که باید گرفتار نابخردی مادر و پدر بیمارش باشه ؟ آلان زیر سی سال که چه عرض کنم ، اصلا از بدو تولد چه روی خوشی دیده ؟؟
حالا با انبوهی از مشکلات ، مطلقه ، بدون پشتوانه ی خانوادگی و مالی ..
یاد خودم افتادم و پشتم لرزید . من تو اداره ای کار می کنم که پدرم یکی از بالاترین مقامات کادر عملیاتش بود ..
یه دختر دارم و زمانی که جدا شدم سی ساله بودم، با این وجود نگاه های گرسنه ی همکاران مرد و پیشنهادات بی شرمانه شون رهام نمی کرد .
حالا این نازنین با وجود مدرک لیسانس کتابداریش تو این جامعه بدون هیچ حمایتی ، چکار باید بکنه ؟ چقدر باید مزاحمش بشن و چقدر باید نه بگه؟؟
چرا نمی فهمیم بچه دار شدن فقط یک فعل جنسی نیست؟؟ چرا وقتی تکلیف خودمون با خودمون و زندگیمون روشن نشده ، یه بدبخت دیگه رو وارد این دنیا می کنیم ؟ چرا احساس مسئولیت نداریم ؟ چرا فداکاری رو نمی فهمیم ؟؟
مهناز چند روز پیش مطرح کرد که یه کار با حقوق بیشتر بهش پیشنهاد شده، براش خوشحال شدم و آرزوی موفقیت کردم .
به همه ی پرسنلی که با ما کار می کنند سفارش کردم که هر وقت موقعیت بهتری براشون پیش اومد بدون هیچ ملاحظه ای ما رو درجریان بذارن و از مجموعه جدا بشن ، واقعا" این روزها با اینهمه مشکلات جایی برای خرج کردن معرفت های اینطوری نمی مونه و باید فکر خودشون و مشکلات و جوونیشون باشند .
**************
بازم به این موضوع فکر می کنم که همه ی این مسائل شانسی اتفاق می افته ..
اینکه یه بچه تو خانواده ای به دنیا بیاد که بشه آقا زاده یا ...
و ما،
زمستان دیگری را سپری خواهیم کرد .
با عصیان بزرگی که درونمان هست
و تنها چیزی که گرممان می دارد ،
اتش مقدس امیدواری ست !
"ناظم حکمت "